Durangoko bonbardaketan parte hartu zuten 44 militar italiarren izenak topatu dituzte
Gerediaga elkarteko Jon Irazabal Madrilgo eta Erromako artxibo militarretan aritu da ikertzen, eta bere ondorioetan oinarrituta, Durangoko Udalak kereila aurkeztuko du. Gaur 80 urte bete dira Durango eta Elorrio bonbardatu zituztenetik.
Hainbat datu batu ahal izan ditu Irazabalek, eta aipagarriena 44 militarren izenak identifikatu izana. Orain arte moteen bitartez identifikatuak agertu izan dira militarrak, baina orain benetako izenekin bateratu ahal izan dituzte. Horrela, bonbardaketan parte hartu zutenen %95 identifikatuta daudela uste du Irazabalek. Hori bai; ez dakite zenbat geratzen diren bizirik. Bartzelonako kereilaren kasuan, bi topatu dituzte hil barik.
Aitziber Irigoras alkateak azaldu du Irazabalen txostena jaso eta abokatuekin lantzen hasiko direla. "Lehen urratsa aurkeztea eta tramitera onartua izatea" da bere esanetan. Tramitera onartuz gero, militarrei egindakoaz aparte beste salaketa aukerarik badagoen aztertuko dute; gobernuek ardura subsidiarioa eduki dezateke.
Irazabalek gehitu du "argi eta garbi" dagoela bonbardaketa populazio zibilaren aurkakoa izan zela. Horretarako, planifikazioan kolpistek militar alemaniarren laguntza eduki zutela frogatu du. Horrez aparte, topatutako domuentuetan Helburu guztiak bete dira esaldia topatu du, besteak beste. Helburuak, eraikinetan bonbek eragiten zituzten kalteak neurtzea, populazioa eta gudariak uzkurtzea eta nazioarteko komunitate politikoari Hitler zertarako kapaz zen erakustea izan ziren.
80 urte bete dira martxoaren 31an italiar faxistek Mola jeneralaren aginduz Durango eta Elorrio bonbardatu zituztenetik. Bonbekin eta tiroekin 336 pertsona hil zituzten, eta herriko hainbat eraikin suntsitu ere bai, bideo honetan islatzen den moduan. Zerutik sua zetorren, izua zabaldu zen Durango eta inguruetan.
Albiste hau Anbotok argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.
Pilotari famatua izan zen, munduko txapelduna, baina tartean behin baizik ez zuen Euskal Herrian jokatu, Mexikon jaio, hazi eta hantxe bizi baitzen, gurasoak haraxe joanda 1936ko gerratik ihesi. Abertzalea, Mexikoko euskal etxeko presidentea, Jaurlaritzaren aholkularia,... [+]
Hari buruzko aipamenik apenas iritsi zaigu historia liburuetan, baina Jesús Carrera Olascoaga (Hondarribia 1911 – Alcala de Henares 1945) Espainiako Alderdi Komunistaren idazkari nagusi izatera iritsi zen. Frankistek atxilotu, torturatu eta fusilatua, bere... [+]
"Garai batean, nire herrian, kateme guztiek Remigia izena zuten, kateme belaunaldi oso bat, Iruñeko ikuspegi panoramiko ederrenak konkistatu zituztenak”. Horrela hasten da Remigia Etxarren funanbulistaren bizitza kontatzen duen Argako erregina antzezlana... [+]
86 urte bete dira asteazkenean Iruñean 795 preso errepublikarrek Europako ihesaldi handiena egin zutela. Aldiz, abantzu 800 iheslari horietarik bakarrik hiruk erdietsi zuten muga trabeskatzea.
Madrilgo Cuelgamurosen, Erorien Harana deituriko monumentuan arkeologoak egiten ari diren indusketetan etengabe ari dira jasaten eskuin muturreko jendeen presioa, hala adierazi du Pako Etxeberria auzitegi-medikuak. Egunotan, biktima errepublikarren senideek bisitatu ahal izan... [+]
Andatza mendia memoria leku bihurtu zuen Usurbil 1936 elkarteak apirilaren 13ko birsortze historikoan. Herritarren lan boluntarioarekin berreskuraturiko lubakiak antzezleku bihurtu ziren egun batez. Gerraren eraginez Usurbilen jazotakoak elkarbanatzeko enegarren ekimena izan da.
87 urte bete dira ostiral honetan, 1937ko apirilaren 26an abiazio faxistak Gernika bonbardatu eta sarraskitu zuenetik. Urtero legez ekitaldi andana antolatu dute erakunde eta eragile sozialek. Tartean, pasealekuan eta Astra fabrikan dauden sirenak martxan jartzea.
Ángel Salas Larrazabal militar frankista urduñarrak gidatzen zuen hegazkinak bonbak bota zituen Otxandioko Andikona plazan zibilen aurka, 1936ko uztailaren 22an. Gutxienez 61 herritar hil ziren. Frankismoan hainbat kargu militar eta politiko izan zituen, eta 1991n... [+]
Irisarriko herrigunera sartu orduko, hantxe, etxe baten atarian, ikurrina eta estelada. Jokin Etxebarriaren bizitokia duzu. Gerrako ume izandakoa, hamaika ibilera –eta hamaika baino gehiago ere bai–, han eta hemen egindakoa. 92 urtek nahi beste bizitzeko aukera... [+]
Otsailaren 21ean Missak Manouchian eta Melinée Assadourian senar-emazte armeniarren gorpuzkiak Pariseko Panteoian sartuko dituzte ohore guztiekin. Poeta eta partisano komunista, Manouchianek ekintza ikusgarriak gidatu zituen Bigarren Mundu Gerran okupaturiko Frantzian,... [+]
1936ko Gerra amaitzear zela, Franco diktadoreak Pirinioetan milaka bunker eraikitzea agindu zuen. Mendian horiek ikusten aspaldi ohituak gaude, baina ez genekien defentsarako lerro erraldoi bat osatzen zutela, eta azken urteetan berreskuratzeko ekimenak jarri dira abian. Izan... [+]
Frankismoa ez zela 1975ean amaitu diktadoreak ohean azken hatsa eman zuenean, hori badakigu. Erregimenaren haziek bizirik iraun zuten poliziaren tortura ziegetan, justizia auzitegien sumarioetan eta militarren zein politikarien deklarazio kolpistetan –Aznarrek azkenaldian... [+]
50 urte bete dira ETAk Madrilen Luis Carrero Blanco hil zuela, 1973ko abenduaren 20 hartan lehergailu batekin bere autoa airetik bidalita. Hilketa horrekin ETAk frankismoa herren utzi zuela esan ohi da, Carrero Blanco Francisco Franco diktadorearen oinordekoa izango zela garbi... [+]