Donostiako autobus gidari batek maiatzaren 2an, bere hizkuntza eskubideak urratzeaz gain, erantzun euskarafoboa bota ziola salatu du herritar batek. Gertakari horren berri Hizkuntza Eskubideen Behatokiak eman du. ARGIAk pertsona horrekin hitz egin du, zer gertatu zen jakiteko.
Maiatzaren 2an gertatu zen, 18:25ean Donostian. Familia bat, bi ume txikirekin, 26 zenbakiko autobusa hartzeko zain zegoen Urbieta kalean. Egun euritsua zen, eta haurrak aulki banatan zeuzkatenez autobusa heldu zenean, atea irekitzeko eskatu zion I. Y.-k gidariari. Lehen aldiz euskaraz eskatu zion kontatu duenez (“Kaixo, barkatu, atzeko atea ireki dezakezu, mesedez?). Lehen aldi horretan gidariak keinu egin zion ez ziola entzun eta irratiaren bolumena jaitsi zuen. Bigarren aldiz euskaraz esan zion: “Atzeko atea ireki dezakezu, mesedez?”. Gidariaren erantzuna, aurpegi txarrarekin, “no te entiendo” (ez dizut ulertzen) izan zen. Hirugarren aldiz, gaztelaniaz eskatu behar izan zion eta gidariak “harrokeriaz” erantzun zion: “Ahora sí, habérmelo pedido bien desde el principio” (Orain bai, hasieratik ondo eskatzea besterik ez zenuen).
Berak hasieratik euskaraz eta “errespetuz” eskatu ziola erantzun zion I.Y.-k, eta hizkuntza ulertzeko arazoa izateak ez ziola arrazoirik ematen berari horrela hitz egiteko. "Gidariak harro jarraitu zuen berean", salatu du. Orduan, autobusera igo zen eta I.Y.-k oroitzen du “oso oso haserre” jaitsi zela autobusetik.
Hizkuntza Eskubideen Behatokian salaketa jarri zuen. Ez da lehen aldia Donostiako autobus zerbitzuan halako urraketak gertatzen direla, Behatokiaren informazioaren arabera.
Behatokia herritarren zerbitzuan dago
“Urtez urte ikusten dugu herritarrei ematen zaien zuzeneko arreta edo zerbitzuen inguruan urraketa asko ematen direla eta erakunde horiek barkamena eskatu arren, urraketak berriz errepikatzen dituztela”. Hala salatu du Hizkuntza Eskubideen Behatokiko zuzendari Agurne Gaubekak. Urraketa mota horiek, lanpostuetan euskararen ezagutza ezaren ondorio direla dio. Horrez gain, lanpostu horietan ari diren pertsonei ez zaizkiela herritarren hizkuntza eskubideak errespetatzeko jarraibideak ematen ere salatu du. “Horregatik, herritarrak euskaraz zuzentzen zaizkienean langile horiei, bueltan erantzun txarrak eta desegokiak jasotzen dituzte”, salatu du. Urraketa horiek hizkuntza eskubideekiko lege betebeharrak dauden lekuetan ere gertatzen direla dio, eta Behatokitik uste dute bereziki zaindu behar direla azpikontratatutako zerbitzuak. “Askotan horietan ezartzen diren kontratu eta klausuletan hizkuntzarekiko betebeharrak ez dira zehazten.”
Hizkuntza Eskubideen Behatokia Euskalgintzako Kontseiluak sustatu eta bideratu duen fundazioa da. Hizkuntza-eskubideen urraketen aurrean, euskaraz bizi nahi duten herritarrei oztopoak gainditzen laguntzen die. Euskara Telefonoa izeneko doako zerbitzu bat eskaintzen diete herritarrei, elkarteei eta entitateei, hizkuntza-eskubide urraketak salatzeko.
Irungo euskaldunen pazientziak gainezka egin du; haserre daude eta oraingoan ez dira "isilik geratuko". Gabonetako argiak pizteko ekitaldia erdara hutsean egin izanak hiriko 35 elkarte eraman ditu udalaren hizkuntza politika salatzera –aurrekari gutxi izango ditu... [+]
Euskararen kontrako epaien oldarrialdien, azkenengoetako bat izan da Gipuzkoako entitate publiko bat, Kabia, kinkan jarri duena, ezarritako hizkuntza eskakizunen kontrako epai batekin. Bertako langileak egonkortzeko prozesuan ezarritako euskara eskakizunak, euskararen... [+]
ELA, LAB eta Kontseiluak elkarretaratzea egin dute, Administrazioarekiko Auzietarako epaitegi batek Kabia organismoari emandako ebazpenaren aurka protestatzeko. Euskara maila bermatzeko ahalegina “hutsaren hurrengoa” bilakatzeko arriskua dagoela salatu dute.
Donostiako Decathlon saltoki handiak errotulazioak euskaraz ez dauzkalako kexa jarri du kontsumitzaile batek Behatokian. Saltokiaren erantzuna (gaztelaniaz) esanguratsua da: Erkidegoko legeak ez du jasotzen inongo inposiziorik karteldegia euskaraz jartzeari buruz. Alegia, lege... [+]
Kabia organismoaren zaharren egoitzetan 54 plaza egonkortzeko 2022an onartutako lan-eskaintza bertan behera utzi du Donostiako epaile Gonzalo Pérez Sanzek. Gipuzkoako Aldundiaren erakundeak jarritako hizkuntza eskakizuna gehiegizkoa eta baztertzailea dela dio epaileak.
Donostiako auzitegiak Gipuzkoako Foru Aldundiko aterpetxeetako garbitzaileen lanpostuen prozesuaren harira sententzia eman du: lanpostu guztietarako hizkuntza eskakizuna ezartzea “proportzioz kanpokoa eta diskriminatzailea” dela dio. CCOO sindikatuak eman du... [+]
Euskal Herriko lurralde batzuetan euskara ofiziala da, besteetan meridianoaren arabera ofiziala ala ukatua eta, aitzitik, ipar aldera bagoaz, toleratua (ez ofiziala).
Azken boladan, epaitegi batzuk ebatzi dute funtzionario publikoek ez dutela euskara ezagutzarik izan behar eta,... [+]
Realeko futbol taldeko entrenatzaile Imanol Alguacilek, Nizan, Europako Ligako partiduaren aurretik eskainitako prentsaurrekoan euskarazko hedabideei euskaraz erantzuten ari zela, hainbat kazetariren kexa entzun behar izan du. Duela astebete antzeko egoera gertatu zen... [+]
Amurrioko Udalak alde bakarrez dirulaguntza kendu zion eskualdeko euskarazko komunikabide bakarrari, eta ehunka herritarrek eta entitatek eskatu zioten dirulaguntza berrezartzeko. Aiaraldea Komunikabidea saiatu da udalarekin biltzen, baina udalak elkartzeari uko egin dionez,... [+]
Filosofiako laugarren mailan, EHUn, nahitaez ikasgairen bat gaztelaniaz hautatu behar dute ikasleek, ez baitago nahikoa ikasgai euskaraz. Gaztelaniazko ikasleek ez dute arazo hori, eta bitxia da, euskarazko ikasle gehiago dagoelako gaztelaniazkoak baino. Beste karrera batzuetan... [+]
Irailaren 18koa da azken sententzia: Donostiako udaltzaingorako lanpostu deialdiaren euskara eskakizuna atzera bota du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. Euskalgintzaren Kontseiluak eta Donostiako Bagera Euskaltzaleen elkarteak elkarretaratzea deitu dute Donostian, Alderdi... [+]
EAEko Auzitegi Nagusiak atzera bota du Donostiako bi udaltzain postutarako euskarazko B2 profila eskatzen zuen lan deialdia. "Euskaldunen eskubideak urratzen dituen" epai berri honen aurrean, hainbat eragilek salatu du "euskaldunen aurkako oldarraldiak"... [+]
Euskaraz deklaratzea ukatu dio epaileak, eta erabaki du ez parte hartzea bere aurkako epaiketan. Auzitegi kanpoan babesa ematera joandako hamarnaka euskaltzaleren aurrean desobedientziarako deia egin du Torrek. Guztira 3.268 euro ordaintzera zigortu dute.