Bretainiako hamabost gaztek bretoieraz egin dute matematika froga, debekatu dieten arren
Karaezko (Bretainia) Diwan ikastolako hamabost ikaslek baxo azterketako matematika frogari bretoieraz erantzun diote, nahiz eta hori debekatuta dagoela ohartarazi dieten. Beren hizkuntzan bizitzeko eskubidea aldarrikatu dute, horretarako etsaminean 0 ateratzeko arriskua beren gain hartuta.
Ekainaren 22an pasatu behar zuten Diwan [Bretainiako ikastolak] sisteman ikasi duten gazteok batxilergo froga. Haren aurrean garbi adierazi zuten: matematikako azterketako galderak bretoieraz erantzungo zituztela, batxilergoa beren hizkuntzan pasatzeko eskubidea aldarrikatuz. Bi urte dira Bak e Brezhoneg batzordea ahalegintzen dela agintari akademiko frantsesek ikasle bretoiei eskubide hori aitortu diezaieten, orain artean administraziotik erantzun egoki bat jaso gabe.
Azkenean, zenbait mobilizazioren ondoren, gazteok erabaki dute zezenari adarretatik heltzea, zalaparta puska bat sortuz Bretainian bezala Frantziako estatu osoan ere, non hizkuntza bakarraren ofizialtasuna auzitan jartzerik ez duen sekula onartu estatuak.
Beren erabakia justifikatzeko ikasleok argudiatu dute ez dutela gauza oso berezirik eskatzen, Ipar Euskal Herrian (hemen ere hizkuntza ofizializatu gabe batean) gazteei baimentzen zaielako matematiketako frogak euskaraz egitea. "Errepublikako presidentea –esan diete kazetariei gazteek– pasatu berria da Bretainiatik aipatuz 'pacte girondin' delakoa [Frantziako estatuko lurraldeei beren berezitasunak aitortzekoa], baina garaia da ikus dadin ea hitz hutsak diren".
Diwan bretoiezko eskolen sareko lehendakariak esker ona adierazi die hamabost gazte intsumituei: "Gure hizkuntzak etorkizunik baldin badu, zuei esker ere bada".
Gezurra dirudien arren, ia 40 urte pasatu dira, baxoa bretoieraz egin ahal izatea, eta Frantziak ez du bere eskua askorik mugitu. 1979an Gilles Quillevere gazteak egin zuen gaurko 15 gazteon ekintza bera, etsamineko galderei bretoieraz erantzutea. Bideo honetan entzun daitezke Quillevereren orduko iritziak. Garai hartan mugimendu armatu txiki bat bazen Bretainian, FLB Bretainiako Askapenerako Frontea. Militanteek beren armak isildu zituzten, Parisko agintariek berenak ez.
Korsikako legebiltzarkideek ezin dute Korsikako Asanblean korsikeraz hitz egin, Bastiako Auzitegiaren 2023ko epai baten arabera. Ebazpen horri helegitea jarri zion Asanbleak, baina debekua berretsi du orain auzitegi berak. Epaiak tokiko beste hizkuntzei eragiten diela ohartarazi... [+]
Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]
Alexandru Jerpelea Bukaresteko (Errumania) batxilergoko 17 urteko ikaslea da, eta itzulpen automatikoko lehen sistema neuronala sortu du arrumanorako. Balkanetan 200.000 pertsona inguruk hitz egiten duten hizkuntza erromaniko gutxitua da. Bere tresna berritzaileak, [+]
Hizkuntzen irabazia kongresua izango da azaroaren 26an eta 27an Donostian. Arlo digitalean inglesaren erabilera aregotzen ari den garaietan, kongresuak euskara bezalako hizkuntza gutxituek tokiko ekonomiari egiten dioten ekarpena agerian utzi nahi du.
Friulieraz egiten duen irrati lokal bat da Suns Europe jaialdiaren antolatzailea eta berak egiten du zuzeneko jarraipena. Miren Narbaiza MICE ariko da oholtza gainean, Euskal Herria ordezkatzen.
Uwa, kamsá, tukuná, uitoto, tikuna, embera, nasa-yuwe, nukak, sikuani, siano, macuna, yuruti, kichwa, achagua, bora, ettenaka. Horiek dira Kolonbian hitz egiten diren hizkuntzetako batzuk. Tamalez, Kolonbian bizi nintzenean, Cundinamarcan, nik ez nuen gure... [+]
Lanopor egun batzuk izan nituen joan den astean. Oporrak ziren, baina ordu batzuk dedikatzen dizkiodan afizio bati emanak izan ziren, biltzar batean inbertituak: hotelean lo eta hotel bereko areto batean jardunaldiak goiz eta arratsaldez. Ordu gutxi batzuk geratzen ziren hiria... [+]
Marfa (AEB), 1954. Texasko basamortuko herri horretako Blackwell lehen hezkuntzako eskolan haurrak zeremonia berezi batean parte hartzera behartu zituzten. Irakasleek paper zatiak banatu zizkieten eta bertan zera idazteko eskatu: “Ez dut espainieraz hitz egingo, ez... [+]
Erreportaje honetako protagonistak Gasteizen bizi dira eta hizkuntza gutxiagotuetan hitz egiten dute: amazigeraz, galegoz, mirpuriz eta guaranieraz, hurrenez hurren. Soumia Berkani Ben Yahia, Toni Cid Armanda, Altaf Hussain, eta Sonia eta Delcy Godoy Bizzozzero dira. Euskal... [+]
Soziolinguistika Klusterrak antolatuta 2024ko Euskal Soziolinguistika Jardunaldia egin berri da Gasteizen apirilaren 23an. Azken urteetan euskararen eta katalanaren alde eta aurka agertu diren diskurtsoak izan ziren ardatz. Onintza Legorburu, Xan Aire eta Mikel Peruarena aritu... [+]
Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]
Carolina Gandulfo doktorea. Argentinan jaioa, Ipar-ekialdeko Unibertsitate Nazionaleko Humanitate Fakultateko irakaslea. Iragan udazkenean Garabidek gonbidaturik egonaldia egin zuen gure artean, eta mintzatu zitzaigun Argentinako guaranieraz. Ikastetxe bateko esperientzia... [+]
