"Desoreka ekonomikoak desoreka biologiko bihurtuko ditu bioteknologiak. Aberatsak gainerakoak baino azkarragoak, sortzaileagoak izango dira, euren burmuin eta gorputzak diseinatu ahalko dituztelako abildade berriak lortzeko. Hala, gaitasun handiak dituen elitea egongo da batetik, eta maila gutxiagoko kasta biologikoa bestetik: mundua ez da aberats eta pobreen artean bananduko, bioteknologiak hobetutako supergizakien eta balio gutxiko herritarren artean baizik".
Aurrerapen teknologiko-zientifikoez galdetuta, panorama iluna irudikatu du Yuval Noah Harari intelektualak La Voz de Galicia egunkarian. Gizakia Jainko bihurtzen ari dela dio, “literalki, ez zentzu metaforikoan: gizakiak diseinatzen eta fabrikatzen ikasten ari gara”. Bere hitzetan, XXI. mendeko ekonomiaren produktu garrantzitsuenak ziurrenik gorputza eta burmuina izango dira.
Gizaki hilezkorrak
“Hilezkortasuna lortzeko bidean gara. Beharbada, mende bukaeran aberatsenek nahi adina luzatu ahalko dute euren bizitza. Egia da gorputza berez mugatua dela, baina genetikari eta ziborg-ei esker, gorputza eta zati bionikoak uztartuz, bizitzaren muga luzatu ahalko da, eta halakoetan asko ari dira inbertitzen Silicon Valley eta halako lekuetan”.
Askatasuna, zertarako?
“Seguruenik, gure bizitzari buruzko gero eta erabaki gehiago algoritmoek hartuko dituzte eta ez gizakiok. Non lan egin, ikasi edo norekin ezkondu erabakitzeko, gero eta gutxiago egingo diogu kasu gure sentimenduei eta gero eta gehiago utziko dugu hautua gutaz eta ingurukoez datuak biltzen dituzten algoritmoen esku”.
Teknologiaren truke, pribatutasuna
Gure pribatutasun eta intimitateari uko egiteko prest egongo garela dio Hararik, teknologiak emango dizkigun onuren truke. “Adibidez, minbizia izan dezakegula ohartaraziko diguten sentsore biometrikoak jartzen badizkigute eta datu horiek Googlek monitorizatzen baditu, gehienak prest egongo dira Googleri kontrol hori uzteko, osasunaren berri ematearen truke”.
Garbi du intelektualak: “Munduko aktiborik inportanteena datuak izango dira. Algoritmoen kontrola duen erakunde edo enpresa, izan Google, izan gobernu bat, munduko boteretsuena izango da”.
Horregatik guztiagatik, teknologia berriez informatuago egoteko eta gure ordez erabakitzen ez uzteko gomendatzen du Hararik. “Arrisku handiak daude, baina gauzak aldatzeko garaiz gaude”.
Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta... [+]
Gaur, azaroak 21, Mastodon.eus komunitateak sei urte bete ditu. Urteurrena ospatzeko Gure aukera, sare libreak kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Izan ere, azken asteetan “eXodoa” ematen ari da: erabiltzaile asko X-tik ihes egiten ari dira, sare... [+]
ARGIAko lantaldeak bat egin du Mastodon.eus-ek bere seigarren urtemugan abiatutako Gure aukera, sare libreak atxikimendu kanpainarekin.
Mastodon.eus euskal fedibertsoko instantzia agian nagusiak sei urte bete ditu gaur. Urteurrena ospatzeko "Gure aukera, sare libreak" kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Efemeridea une interesgarri batean dator: Elon Musk-ek, X/Twitterren jabeak,... [+]
Alexandru Jerpelea Bukaresteko (Errumania) batxilergoko 17 urteko ikaslea da, eta itzulpen automatikoko lehen sistema neuronala sortu du arrumanorako. Balkanetan 200.000 pertsona inguruk hitz egiten duten hizkuntza erromaniko gutxitua da. Bere tresna berritzaileak, [+]
Ancient Earth mapa birtualak gure herrialdea, eskualdea, hiria... duela milioika urte non zegoen ikusteko aukera ematen du Dinosaurpictures.org/ancient-earth helbidean.
Toponimoa idatzi eta 750 milioi urte atzera egiten duen kronologian garai bat aukeratuta, emaitza puntu... [+]
Adimen artifiziala gizakion eremu asko ordezkatzen ari dela badakigu: erosotasuna, abiadura, efizientzia... Mundu kapitalista honen abiadura beharretan, gizakion ahalegina oztopo dela sinetsarazi digute. Gure, klase xumeen, egiteko eta sortzeko aukerak murrizteko erasoak leku... [+]
Hizkuntzen irabazia kongresua izango da azaroaren 26an eta 27an Donostian. Arlo digitalean inglesaren erabilera aregotzen ari den garaietan, kongresuak euskara bezalako hizkuntza gutxituek tokiko ekonomiari egiten dioten ekarpena agerian utzi nahi du.
The Guardian egunkari britainiarrak lehenbizi eta La Vanguardia katalanak (espainolez argitaratzen du edizio zabalduago bat, baina katalanezko bertsioa ere badu) erabakia jakinarazi zuten atzo X/Twitter sare soziala uzten dutela, desinformazioaren ukuilua bihurtu delakoan.
Guraso elkartean mugikorren inguruan bigarren hezkuntzarako protokoloa lantzen dabiltzala eta, protokoloaz galdetu dit Bilboko guraso batek.
Jaurlaritzaren webgunean irakurri dudanez, EAEn, 2024ko urtarrilean ikastetxeetan mugikorren erregulazioaren inguruan adierazi zena... [+]
16 urtez azpikoek laster ezingo dute sare sozialik erabili Australian, eta antzeko neurriak ezarri nahi dituzte Espainiako eta Frantziako gobernuek ere. Neurriaren eraginkortasunaz, sare sozialetako eduki eta dinamikez, pribatutasunaz eta plataforma handiek honetan guztian duten... [+]
Le Monde egunkaria ikerketa erreportaia argitaratzen hasi da StravaLeaks izenarekin. Zera da koxka: zenbait agintarik erabiltzen dituzten segurtasun agenteek, bizkartzainek alegia, Strava ari dira erabiltzen, eta horrekin bere ibilien bide geokokatuak ari dira... [+]