Bi delibero euskararen inguruan
Euskal Konfederazioak joan den larunbatean, ekainaren 23an, Euskal Elkargoak euskarari buruzko bi delibero bozkatu zituen. Euskara Elkargoaren eremuko lurralde hizkuntza gisa ofizialki aitortzeko lehena, euskararen aldeko hizkuntza politika proiektua bigarrena. Bi deliberoei buruzko azalpenak eman zituen artikulu honen bidez.
Euskal Konfederazioa pozten da bi delibero hauek gehiengo handiz bozkatu izanaz. Izan ere, lehen deliberoari dagokionez, 2016ko uztailean argitaratu zuen Euskararen bide orria–Hizkuntza politika berria dokumentuan Euskal Konfederazioak azpimarratu zuen euskara ofizialki ezagutu behar zela lurralde hizkuntza bezala. Halaber, 2016ko azaroan Euskaltzaindiarekin plazaratu genuen adierazpen komunean, euskarari nolabaiteko izaera ofiziala aitortzeko beharra berresten genuen.
Euskararen aitortza ofiziala. Larunbatean bozkatu delibero horrek sinbolikoa edo bistakoa ematen badu ere, oroitarazi behar da lehen aldia dela ipar Euskal Herri mailako instituzio batek bozka bidez euskara lurralde honetako hizkuntza gisa ofizialki aitortzen duela. Bestalde, delibero horrek Euskal Elkargoak euskararen aldeko hizkuntza politika ausarta eramateko duen borondatea berresten eta sendotzen du nolazpait.
Hizkuntza politika proiektua. Hizkuntza politika proiektuari buruz, hain zuzen, egoki eta mamitsu iruditzen zaio Euskal Konfederazioari. Izan ere, gaur egun euskararen alde ematen ari diren pausuak euskalgintzak urte luzaz egindako lanari esker dela oroitarazi ondoren, erran dezakegu, hogeita bat esku hartze eremuen azterketa xehe-xehean sartu gabe, eremuka finkatu helburu eta neurri anbiziotsuez gain beste hainbat puntu interesgarri bezain garrantzitsuak agertzen direla dokumentuan, hala nola:
Azpimarratu dugun bezala, hizkuntza politika proiektua ausarta bada ere, frantses legedi egoki ezagatik mugatua gelditzen da
Hizkuntz esperimentazioa proiektua zehazteko lan baten abiatzea aurtendanik. Azpimarratu dugun bezala, hizkuntza politika proiektua ausarta bada ere, frantses legedi egoki ezagatik mugatua gelditzen da. Baliabide juridikoak mobilizatuz gaur egungo blokatze juridikoak gainditzeko nahiarekin Elkargoak horrelako lan baten abiatzea behar-beharrezkoa da. Txalogarria da esperimentazioaren bidez lege koadroa aldatzeko grina hori ikustea, euskararen garapenean urrunago joateko, koofizialtasuna onarrarazteko.
Helburu argiak finkatzeko asmoa. Orain arte Ipar Euskal Herrian xutik ezarri diren hizkuntza politiken azterketa egiterakoan, denboran kokatu helburu zifraturik ez izatea da Euskal Konfederazioak maiz azpimarratu duen gabezia. Proiektua obratzerakoan horrelako helburuak finkatu nahi izatea positiboa da, proiektuan hizkuntza politikaren jarraipena eta ebaluazio iraunkorra sartzea positiboa den bezala; ororen buru bi gai horiek elkarren artean hertsiki lotuak baitira.
EEPren baitan akuilatzaile eta bultzatzaile nahi izatea. Hizkuntza politikaren eskumena instituzio maila desberdinen artean partekatua bada ere, Euskal Konfederazioak azpimarratu izan zuen batek oldar politikoa eman behar ziola. Beraz herri blokeoko eragileak laguntzeaz gain EEPren baitan akuilatzaile eta bultzatzailearen rola nahi izatea, beste instituzioek –Estatua, Eskualdea, Departamendua– ipar Euskal Herrian dituzten zerbitzuetan eta azpiegituretan euskararen presentzia eta erabilera areagotu ditzaten, begi onez ikusten du Euskal Konfederazioak.
Bi delibero horien edukia kontuan hartuz, oinarri sendoa dugu Ipar Euskal Herrian jauzi kualitatibo eta kuantitatiboa emateko euskararen aldeko hizkuntza politikan
Elkar aditze dispositibo baten sortzea. Hizkuntza politika proiektuaren lehen zirriborroa aurkeztu zitzaien euskalgintzako eragileei, oharrak, hobetze proposamenak... egiteko parada izan zezaten. Terrenoko eragile horien kontsultatzea eskertu zuen Euskal Konfederazioak. Orain hizkuntza politika proiektua prest eta bozkatua dela horrelako elkar aditze dispositibo baten bidez herri mugimenduarekin kontzertazioa segitu nahi izatea, hizkuntza politika publikoaren onurarako, egoki bezain beharrezkoa da Euskal Konfederazioaren ustez.
2017ko otsailean hizkuntza politikaren eskumena hartzea erabaki zuenetik joan den larunbateko bi delibero horien bozkara, hautetsiek osatu Euskara batzordearen xutik ezartzetik pasatuz, erran dezakegu orain arte Euskal Elkargoak bere bizi laburrean euskarari dagokionez egin duen ibilbidea baikorra dela.
Bi delibero horien edukia kontuan hartuz, oinarri sendoa dugu ipar Euskal Herrian jauzi kualitatibo eta kuantitatiboa emateko euskararen aldeko hizkuntza politikan. Orain hizkuntza politika horren obratzea izanen da Euskal Elkargoaren betebeharra, hots erakutsi asmo onetatik ekintzetara pasatzea. Erronka polita, lan handia eskatuko duena.
Orain arte egin bezala hizkuntza politika proiektua eraikitzen laguntzerakoan, Euskal Konfederazioa eta bere kideak elkarlanerako prest dira, bakoitza den lekutik eta duen funtzioa gogoan harturik, lan handi horretan denek baitugu zer ekarri eta zer proposatu.
Orain euskara ipar Euskal Herriko hizkuntza gisa ofizialki aitortua dela, behar eta merezi duen bezalako hizkuntza politika eskain diezaiogun!
Euskal Konfederazioa
Baiona, 2018ko ekainaren 23a.
Euskararen Erakunde Publikoak (EEP) batzar orokorra izan du astelehenean 2024ko aurrekontua bozkatzeko. Alain Iriart, Euskal Elkargoko ordezkaria kontra bozkatu duen bakarra izan da.
2024 urte hastapenean adostuko du ondoko urteetarako hizkuntza politika Euskararen Erakunde Publikoak (EEP). Azken inkesta soziolinguistikoaren emaitzak eta EEPk 2050ari begira egindako aurreikuspenak esku artean, alarma gorria pizturik du euskalgintza sozialak: ezin da orain... [+]
Euskara 2050ean Ipar Euskal Herrian jardunaldia egin dute larunbatean Kanbon, eta Euskal Konfederazioak hizkuntza politika ausartak galdegin dizkie Ipar Euskal Herriko instituzioei. Pisu guztia euskalgintza sozialaren gain utzi beharrean, plangintza politiko bat egiteko eskatu... [+]
Zientzietako azterketa euskaraz egitea onarturik, aurten euskaraz egin ahal izan dute brebeta Seaskako ikasleek. Eskubide hori ikasle guziei zabaltzea eskatu du Euskal Konfederazioak. Bordaleko Akademiako Errektoretzak ez dio atea hetsi aukerari.
Larunbat honetan iraganen da manifestazioa Baionan, Azterketak euskaraz! eta Euskarari trabarik ez! leloak lehen lerroan jarriz. Hitzordua 17:00etan Suprefetura aitzinean jarri dute.
Apirilaren 22an azterketak euskaraz pasatzearen alde Baionan eginen den manifestaziora deitu dute Kazeta.eus, Euskal Irratiak, Ipar Euskal Herriko Hitza, Herria eta Kanaldude komunikabideek. Agiri horren baitan agertzen da EEP eta Euskal Elkargoaren hizkuntza politikari buruz... [+]
Euskara bultzatzeko 49 neurri proposatu dituzte `Tokiko Xarta´ izeneko hitzarmenean. Europako Kontseiluak udan emango dio oniritzia, eta abenduaren 3an izenpetuko dute ofizialki.
Iazko otsailean heldu zen Frantziako Legebiltzarrera Paul Molac diputatu bretoiaren lege proposamena. Lehen irakurketan edukiz hustu zuten diputatuek, baina abenduan, emendakinen bidez hastapeneko oinarriak eman zizkioten senatariek, gobernuaren iritziaren kontra eginez... [+]
Martxoaren 25ean izanen da EEPren biltzar nagusia, zeinetan aipatuko dituzten sail elebidunean euskaraz bideratu nahi lituzketen kurtsoak. "Hezkuntza Nazionalak erakutsiriko kontrako nahiakeriaren aurrean", euskarazko irakaskuntza defenditzea eskatu die hautetsiei... [+]
Hiriburuko eskola publikoan euskara hutsezko esperimentazio proiektua abiatzea ukatu berri du Bordeleko errektoretzak, betiko argudioarekin: derrigorrezko irakaskuntza frantsesez egin behar dela. Geroz eta ahots gehiagok du jarrera hau salatzen eta herritarrak ere badu bidea,... [+]
Paul Molac diputatuak aurkeztutako lege proposamena –otsailaren 13an– eztabaidatu eta bozkatua izan da Frantziako Legebiltzarrean. Euskal Konfederazioak Florence Lasserre diputatuak bozkaren ondoren plazaratu artikulua kritikatu du.
Libertés et Territoires taldeko hemeretzi diputatuk aurkezturiko lurralde hizkuntzen aldeko lege proposamena eztabaidatuko dute diputatuek. Oinarrizko testua Legebiltzarreko kultura batzordeak anitz murrizturik, gehiengoak alde bozkatuz gero ere aldaketa handirik ez luke... [+]
Frantziako Hezkuntza ministro Jean-Michel Blanquerrek hizkuntza gutxituen kontra egin dituen eraso “gogorrak” gaitzestea da protestaren xedea.
Euskal Elkargoak hizkuntza politika bere gain hartzearen alde agertu ziren gehiengo handian egitura berri honetako hautetsiak, iazko otsailean. Apirilaren 14an aurkeztuko dute hizkuntza politika proiektua. Horrez gain, jakina da instituzioak euskarari ezagupen bat emanen... [+]
VI. inkesta soziolinguistikoaren emaitzak argitaratu berri dituzte Ipar Euskal Herrian, eta Euskal Konfederazioak "itxaropentsutzat" jo ditu datuak, Enbatak adierazi duenez.