Aurten ere txapeldun. Bizkaiko SOS Arrazakeriaren bulegoan erregistratutako salaketen %46k lurraldean diren Polizia indarrak seinalatzen ditu. Erakundeak txostenean zehaztu duenez, zifra horiek biltzen ditu indarkeria, eraso eta arrazoi arrazista eta xenofoboengatiko diskriminazioak jasan dituzten pertsonen "esperientziak". Lan honetan, Sos Arrazakeriak-ek 2023ko balantzea aurkeztu zuen: 569 salaketa Espainiako Estatu osoan, 2022an baino gutxiago, baina 2021ean baino gehiago.

Arrazismo instituzionaleko 215 kasuetatik %80 baino gehiago poliziaren arrazakeriari dagozkio. Kasu horien artean dago polizia batek Silvia izeneko emakume bati Getxon egindako erasoarena. Istanbulgo protokoloa epaiketan onartu izanari eta lesio fisikoak eta psikologikoak egiaztatzen zituzten auzi-medikuen txostenei esker, epaiak sei hilabeteko espetxe-zigorra ezarri zion agenteari "tratu txarrengatik". Eusko Jaurlaritzak, ordea, ertzainari epaiketa baliogabetzeko eskatu zuen, tratu txarren lekuko ziren grabazioak desagertu zirelako.

Bilboko Zirika!-n aurkeztutako txostenak xehatzen duenez, kasuen %83k Estatuko Segurtasun Indarrrak aipatzen ditu. Hamar kasutik bik, aldiz, erakunde publikoak seinalatzen dituzte. "Poliziaren abusua modu kezkagarrian dago presente gure gizartean. Izenburu horietako bakoitzaren atzean, bidegabekeriak, umiliazioak eta diskriminazioa salatu dituzten pertsonen istorioak daude", irakur daiteke Elena Stasi Croitorrek atondutako Espainia mailako txostenean.

Bizkaiko datuekin jarraituz, norbanakoen indarkeria arrazisten kasuak %14a dira; auzo-arrazismoa aipatzen dutenak, berriz, %11 eta berdintsu lan-arlokoa. %6k higiezinen arrazakeria aipatzen du, eta beste %6k segurtasun pribatua. Eskola-inguruneko erasoak %3 dira, islamofobiaren datu bera.

Zifrak baino gehiago

Txostenak ez du zifren bilduma hutsa izan nahi, aitzitik, eguneroko arrazakeria eta arrazakeria instituzionalari buruzko hausnarketa bultzatu nahi du. Zenbakien atzean, erreparazioa eskatzen duten erreparazio kasuak erakutsi gura ditu. Horretarako, indarkeria arrazista eta xenofoboa pairatu duten hainbat biktimek bizitako egoerak agertzen dira, Sos Arrazakeriak azpimarratzen duenez, min psikologikoa eta fisikoa eragiten dutenak. Kubatar jatorriko emakume batek horrela bizi du berea: "Zaborra zarela barneratzen duzu eta psikologikoki hondoratzen zaituzte (...) Beraz, psikologikoki autosuntsitzen zaituzte".

Bizkaiko SOS Arrazakeriak Angela Davisen honako esaldia darama bandera moduan: "Gizarte arrazista batean ez da nahikoa arrazista ez izatea, arrazismoaren aurkakoa izan behar da". Jarrera horrekin erakundeak konplizeak bilatzen ditu edozein eraso arrazista eta xenofobo geldiarazteko, pedagogia eginez eta jardunez, egoera ugari zalantzan jarriz eta inpugnatuz, etengabeko desikaste-prozesu batean.