Amazighek, berebereek, kaleak hartu dituzte zortzi hilabetez
Rif eskualdeko protestek ez dute etenik eta tentsioa gora doa. Milaka polizia eta militar atera ditu Marokok kalera, baina ez dute lortu oraingoz herritarren manifestazioak geldiaraztea.
Hirurehundik gora dira dagoeneko Al-Hoceima hiriko protestetan atxilotutakoak, tartean Nasser Zafzafi eskualdeko buruzagia, maiatzaren 29an; eta giza eskubideen aldeko hainbat taldek atxiloketa arbitrarioak eta torturak egon direla salatu dute. Unibertsitatea, ospitaleak, eta beste zenbait oinarrizko azpiegitura aldarrikatzen ari dira herritarrak kaleetan.
Mouxine Fikri gaztearen heriotzaren ondotik hasi ziren protestak duela zortzi hilabete. Arraina saltzen ari zela salgaia kendu eta zabor-kamioira bota zuten portuko zaindariek. Gaztea kamioian sartu zenean zaborra txikitzeko mekanismoa martxan jarri zuten eta bertan hil zen.
Protestekin bat egin duten bi gaztek Berria egunkariak egindako elkarrizketan adierazi dutenez "herri baten identitatea dago jokoan, identitate batean dauka jatorria borroka honek. Amazighak gara, berebereak, eta erresistitzen jakin duen herria da gurea, islamizazioaren, arabizazioaren, kolonialismoaren aurrean. Horren erakusle da bizirik gaudela, eta orain ere erresistentzian ari garela, gure kultura babesten, amazigheraz mintzatzen, tarifitaz. Min ematen die horrek guztiak, min handia, badakitelako lur honen jatorrizko herritarrak garela, eta zilegi diren eskubideak aldarrikatzen ditugula. Horiek kendu nahi dizkigute, gure historia ezabatu nahi dute".
Berebereen ikurrak protestetan
1921ean aldarrikatu eta lau urtez indarrean egon zen Abd el-Krim buruzagiaren Yemauria Rifia errepublikako ikurrak hasi dira ikusten berriz ere karriketan. Rifeko errepublikako banderak eta Abd el-Krim-en irudiak ikus daitezke manifestarien eskuetan. Errepublikako bandera debekatuta dago eta bi urteko kartzela zigorra jaso daiteke erakusteagatik. Inork ez du esaten nola eskuratu duen, baina itxura denez diasporan dauden amazighak ari dira ekoizten.
Gose grebak kartzelan
Protestak hasi dira ziegetan ere, atxilotutako hainbatek gose greba hasi baitute duela hamabi egun Marokoren errepresioa salatzeko.
Amazigh gazteek sortutako elkartea da Agharas, eta urteak daramatza kulturartekotasuna lantzen Barakaldo inguruan. Duela lau bat urtetik, kalean bizi diren gazteei astean hirutan afariak ematen dizkiete, eta harrera pisu bat ere badute martxan, aldi baterako erabiltzeko... [+]
Duela mende bat, 1923ko uztailean, espainiarrek lehen aldiz erabili zuten iperita edo ziape-gasa deiturikoa Arrifeko populazio zibilaren kontra. Aurretik, Lehen Mundu Gerrako potentziek soldaduen aurka ondo probatuta zuten arma kimikoa. Erabilera horren ondorioak gaur nabari... [+]
Elkartenet eta Agharas elkarteetako kideek berreskuratu eta TxikiLinux instalatutako 22 ordenagailu eraman dituzte Afrika iparraldeko Errachidia (Imet?aren amazigeraz) eskualdera, bertako ikastetxeetako irakasleei aurkeztu eta formazioa emateko. Tokiko amazig erakundeekin... [+]
Euskal Herrian jasotako ordenagailuei bizitza berria emango diete: TxikiLinux sistema eragilea erabiliz, Amazigh herriko haurrek erabiliko dituzte, horretarako hamabi gela informatiko sortuz. Oinarrizko hezkuntzarako sarbiderik ez duten eskualdean egingo dute proiektua.
Hizkuntza tipologiaz ez baina amazigerak eta kurduerak bizi duten prozesu simetrikoaz jardun du Karlos Zurutuza kazetariak: “Prozesu polit eta bitxi baten lekuko izan naiz. Egun batetik bestera, eta literala da hori, bi komunitateok euren hizkuntzei eusteko hartu duten... [+]
Bizkaian bizi diren amazighen elkarteak, Agharasek, irailaz geroztik irekiko ditu "Jauzi" harrera-etxearen ateak, Barakaldon etxerik gabeko migratzaileak aldi baterako hartzeko asmoz.
Khalid El Haddadi, Rifeko ekintzailea eta datozen udal hauteskundeetan EH Bilduk Bilbon aurkeztu duen zerrendako kidea Bizkaiko hiriburura itzuli da epaileak baldintzapean aske utzi ostean. Bere amaren hiletara zihoala Marokoko segurtasun indarrek atxilotu zuten, muga... [+]
Gerra zibila bukatu eta zazpi urtera egoera oso larria da Libian. Estatua ez ezik, herria ere galdu dute libiarrek.
Azken bi urteetan Rifeko iparraldean izandako matxinadan parte hartzeagatik kartzelan zeuden zenbait preso indultatu ditu Mohamed VI. erregeak. Nolanahi ere, Naser Zafzafi eta mugimenduko beste pertsona ezagun batzuk ez daude indultatuen artean.
Protesten lau liderrek hogei urteko espetxe zigorra dute eta guztira 53 auziperatu izan dira.
Milouda El Hankari ekintzaileak amazigeraren tarifit aldaera du ama hizkuntza. 1968an jaio zen Al-Hoceiman (Rif eskualdean, amazigeraz Arrif). Garabide erakundeak eratua duen hizkuntza gidaritzari buruzko ikastaroan izan zen iragan urrian Aretxabaletan (Gipuzkoa).
Gutxieneko eskubide demokratikoak eskatzen ari dira Marokoko Rif eskualdeko bizilagunak, joan den azarotik. Uztailaren 20ko “milioien martxa” amaitzean irakurri dute protestetako buruzagietako bat den Naser Zafzafik espetxean idatzitako mezua.
Amazigh herriaren musika eta poesia errezitaldia eskaini zuten Bilboko Hika Ateneoan otsailaren 10ean, Rifeko gizarteari elkartasuna adierazteko
Aljeriako parlamentuak ia aho batez onartu du Abdelaziz Buteflika presidenteak duela bost urte aginduriko konstituzio erreforma. Neurri horren bidez, besteak beste, Aljeriako hizkuntza koofizial bilakatu da amazigera, baina arabiera baino maila bat beherago geratuko da.