Alokairu irregularrak eragin kaltegarri ugari ditu bertakoen bizitzengan —etxebizitzen merkantilizazioa, masa turismoa—, eta horiek mugatzeko neurriak hartu dituzte hiri eta kolektibo ugarik.
Airbnb bezalako plataformek, beharra duten gutxi batzuei laguntza ekonomiko txiki bat ematen dieten arren, etxebizitzaren merkantilizazioa hauspotzen dutela geroz eta agerikoagoa bihurtzen ari da. Esaterako, Los Angelesen (AEB) urte oso batean alokairu arruntean irabazitakoa lortzeko, nahikoa da 83 egunez Airbnbren bitartez etxea alokatzea. Ondorioz, jabeek nahiago dute etxea turistei alokatzea, bertakoei beharrean.
Fenomeno hori are larriago bilakatzen da turistifikazio handia jasaten duten hirietan. Izan ere, pertsona ugarik plataforma horiek erabiltzen dituzte bidaiatzeko, eta jada turista masa handiak jasotzen dituzten lekuetara are turista gehiago heltzen dira.
Horren aurrean, hiri ugarik neurriak hartu dituzte plataforma horiek eta beren eraginak mugatzeko. Hiri batzuetan udalek hartu dituzte neurriak, beste batzuetan bizilagunak izan dira plataformen kontrako kanpainak abiarazi dituztenak, eta hainbatetan biak uztartu dituzte. Hona adibide batzuk:
- Bartzelona: Ada Colauren udal gobernuak gerra deklaratu dio Airbnbri, eta gerra piztu da bai. Iazko azaroan 600.000 euroko multa ezarri zien Udalak Airbnb eta Homeawayri pisu turistiko ilegalak iragartzeagatik. Urtebete lehenago 60.000 euroko zigorra ezarria zien arrazoi beragatik, baina plataformek ez zuten aldaketarik egin. Kontrara, Airbnbk mezuak bidali zizkien erabiltzaileei eskatuz Bartzelonako Udala eta Generalitateari presio egin ziezaieten. Erabiltzaile batzuek ere, alokairu irregularren salaketa faltsu masiboekin Udalaren jarduna “saboteatzeko” deia zabaldu zuten. Baina gatazka ez da hor amaitu. Bartzelonako bizilagunek ekintza ugari egin dituzte etxebizitzaren merkantilizazioa salatzeko. Bizilagunek turistentzako alokairuan zeuden hamahiru pisu irregular —ez daude horretarako erregistratuta— salatu zituzten. Pisu denak enpresa berberak kudeatzen eta iragartzen zituen Airbnbn. Bizilagunek pisuak erreserbatu zituzten, pankartak bota zituzten balkoietatik eta Udalari eman zieten pisu irregular horien berri.
- Valentzia: Valentziako Turismo Agentziak 30.000 euroko isun bana ezarri zieten Airbnb, Homeaway eta Rentalia plataformei beren plataformetan iragartzen dituzten pisuak ez egoteagatik erregistratuta pisu turistiko bezala. Iazko urtean Agentziak ohartarazia zien aldaketa egin ezean isundu egingo zituztela.
- San Francisko: Airbnbren sorlekuan epe motzerako alokairuak mugatzeko kontsulta egin zuten bizilagunen ekimenez. Kontsultaren bezperan, mugatzearen aldekoek Airbnb enpresaren egoitza okupatu zuten alokairu mota horiek eragiten dituzten eragin kaltegarriez ohartarazteko. Hona ekintzaren bideoa (The Guardian):
- Berlin: Berlingo Udalak 2014ko maiatzean debekatu egin zuen turistei apartamentu osoak alokatzea, hala Aribnb bezalako negozioen kontra egiteko; soilik gela edo oheak jarri daitezke alokairuan hiri horretan. Neurriaren kontrako helegitea jarri zuten, baina epaileak arrazoia eman zion Udalari: “Prezio eskuragarria duten pisuen erabilgarritasuna mehatxatuta dago Berlingo hiri osoan, eta araudia justifikatuta dago”, irakur zitekeen epaitegiaren laburpenean. Izan ere, halako negozioek Berlingo pisuen alokairuen prezioak gora egitea eta alokairu arruntetarako pisuak murriztea bultzatu du, 2009 eta 2014 bitartean %50 igo zen alokairuen prezioa hiri horretan. Neurriak 100.000 euro arteko isunak aurreikusten ditu hura hausten dutenentzat. The Independent medioaren arabera, %40 murriztu da Airbnbk Berlinen eskaintzen duen etxe kopurua.
- Paris: Frantziako hiriburuak ere alokairua eta etxeen erabilgarritasuna kudeatu nahi izan du. Etxe hutsei, hau da, bigarren etxebizitzei zerga igo zieten %20 eta %60 bitartean. Hala, etxe huts horiek alokairuan jartzea bultzatu nahi izan du.
- Londres: 2015eko martxoan alokairu turistikoen araudi berria jarri zuten indarrean: Gehienez 90 egunez jarri daiteke turistentzako alokairuan etxea Londresen. Airbnb plataformak ere iragarri du epe hori errespetarazteko mekanismo bat jarriko duela martxan.
- Formentera: Langile prekarioen talde bat halako alokairu irregularrak aurkitu eta salatzeko erreserba faltsuak egiten hasi da. Alokairu irregularrak aurkitzerakoan, instituzioen aurrean salatzen dituzte. “Urtez urte etxebizitzaren arazoa eta neurrigabeko alokairuak ordaintzeaz nazkatuta” daudela adierazi dute.
Donostiako Alde Zaharreko taberna askoren pintxoak alde zaharrean sartzeko baimena duen furgoneta batean datoz zerbitzua ematera. Beste tabernetan, prestatzen duten tortilla patata pintxoa jateko, goizeko furgoneta alde zaharrean sartzen den orduan ilara egin eta txanda hartu... [+]
Etxebizitza turistikoen aurkako kalejira egin dute Zaharraz Harro! jaien barnean, Auzoan Bizi etxebizitza sareak antolatuta. Etxebizitzarekin “negozioa” egiten dituztenak salatu dituzte, bereziki Gustavo Antepara PPko zinegotzia, eta beren atarietan etxebizitza... [+]
"Kaleetatik ezin pasa", hondarribiarrak "masa turistiko honen guztiaren ondorioak pairatzen" ari direla-eta, turista taldeak 25 pertsonara mugatzeko mozioa aurkeztuko du udaleko alkatetza duen Abotsanitz alderdiak: "Azken urteetan agintariek bilatutako... [+]
Donostiako hainbat auzo elkarte eta gizarte mugimenduk osatzen duten Donostia Defendatuz koordinadorak antolatuta, hiri eredu bizigarri baten aldeko manifestazioa egin dute igandean ehunka lagunek. 42 talde sozial eta auzo elkartek egin dute bat deialdiarekin, eta 12:00etan... [+]
Igande honetan egingo dira hauteskundeak Katalunian, maiatzaren 12an. Procésaren ondorenak eta Carles Puigdemonten balizko itzulerak estali ditu zenbait mintzagai. Baina abian dira bi proiektu erraldoi eta esanguratsu, biak ala biak turismoari estuki lotuak: Hard Rock... [+]
Donostia Turismoak apirilaren 10etik aurrera jarriko du neurria indarrean, eta derrigorrez bete beharko da, bestela isunekin zigortuko dutelako gidari turistikoa.
Turismoari buruzko pertzepzioaz galdetu die EHUk donostiarrei, eta ondorioztatu du herritarren erdiak baino gehiagok “frustrazioa” sentitzen duela. Donostiako Udalak eta Eusko Jaurlaritzak finantzatu dute ikerketa.
Donostiako eta Oviedoko bi eraikinetan izandako arazoak direla eta, epaileek auzokoen erkidegoen esku utzi du pisu turistikoak debekatzea. Hala ere, beharrezkoa izango da debekua eraikineko etxebizitzen-estatutuan jasota egotea.
Estatu mailan tasa turistikoa erkidego gutxik jarri badute ere indarrean, mundu mailan dagoeneko 137 hiri turistikotan kobratzen dute zerga hori.
Hiritarrek salatu dute turismo jarduerak hirian “gehiegizko bolumena eta pisua” hartu duela. Halaber, egoera “desazkunde turistikorantz” bideratzea aldarrikatu dute, “kalteak handitzea eta iraunkortzea” ekiditeko.
Donostiako Parte Zaharrean turistei zuzendutako saltoki eta ostalaritza guneak bizilagunei eragindako kalteen eragile nagusiak direla adierazi du Bizilagunekin plataformak.
Delta hegal eta parapente hegaladiak proposatzen dituen Bidasoa Arxuria Group enpresa pribatuaren onurarako eraiki nahi dute errepidea. Zugarramurdiko eta Sarako herritarrak eta hautetsiak aurka badira ere, errepidea egitearen alde bozkatu berri du Baztango Udalak.
Urrian turismoaren inguruko bi biltzar egingo dituzte Gipuzkoako hiriburuan, Bizilagunekin plataformak antolatuta. Salatu du azken urteetan Donostia "turismoaren bidez negozioak egiteko gune gisa" nabarmendu dela estatuan eta nazioartean.
Frantziako Etxebizitza ministro Patrice Vergrietek aukera hori iragarri du igandean, Intxausetako solasaldietan. 2025etik aurrera jarriko litzateke indarrean.
Venezia babesteko Italiak hartu dituen neurriak “ez direla nahikoak” eta “handitu behar direla” adierazi du Unescok. Masen turismoa, erreforma proiektuak eta aldaketa klimatikoak jarri dituzte arrisku nagusi gisa.