Portugaleteko Udalak herriko garbitasuna arautzen duen ordenantza ezarri zuen 2004an. Geroztik, araudia bete ez duten hainbat elkarte zigortu ditu 3.000 euro baino gehiagoko isunak jarriz.

Gune publikoen erabilera kudeatzen duen araudiak adierazpen askatasuna mugatzen duela salatu dute Portugaleteko 33 elkarte, alderdi politiko eta sindikatuk, eta horren berrikuspenerako parte hartze prozesu bat eskatu dute. Azaldu dutenez, Udalbatzak herritarrak informatzeko hainbat baliabide (panel digitala, herriko paretak, udal bandoak eta abar) dituen bitartean, elkarte eta taldeek taberna edo dendek uzten dieten espazioa besterik ez dute iragartzeko.

Adierazpen askatasunak “bizikidetza demokratikoan beharrezkoak diren eskubide batzuk” barnebiltzen dituela uste dute. Hala nola, informatzeko eta informatua izateko eskubidea. Eta ordenantzak informazioa helarazteko espazioak gaitu beharko lituzkeela esan dute, informatzeko baimena arautu beharrean.

Hori dela eta, Portugaleteko Udalari “exijitu” diote araudiaren inguruan eztabaidatzeko espazio bat irekitzea, eta herrian eta herriarentzat lan egiten dutenen adierazpen askatasunaren aurkako politika etetea.

Hauek dira manifestua sinatu duten 33 elkarte, alderdi eta sindikatuak: Gure Esku Dago, Harribola, Sare Portugalete, Portugaleteko Txistuzaleak, Merkatua, Portugalete Zaharra Elkartea, Pentsionistak Martxan, Lore More, Andere Bidatz, Portugaleteko Mugimendu Feminista, Marruka, Belatzak Eskaut Taldea, Aurrerantz, Amalur Eskaut Taldea, Andra Mari Eskaut Taldea, Portugaleteko Aisialdi Sarea, Oroituz Pikotos Rock Elkartea, Berri Otxoak, EH Bildu, Ernai, Equo, Ezker Anitza, Gazte Komunistak, Ahal Dugu, Esna Gaitezen, PCPE, Sortu, Aralar, EA, ESK, ELA, LAB eta CNT.

Mozal Ordenantza

Elkarte eta herritarrak zigortzeko “espazio publikoaren erabilera eta kaleetako garbitasuna” arautzen dituen ordenantza erabili du Udalak. Ordenantza mota hau ezarri diren Euskal Herriko –Zarautzen, Burlatan, Zumaian edo Arrasaten– eta Espainiako Estatuko leku gehienetan kontrakotasuna sortu du, kartel eta pankarta jartzeagatik eta horma-irudiak egiteagatik agintzen dituen isun eta debekuek eraginda. Araudi horien kontra azaldu diren kolektiboek “Mozal ordenantza” izendatu dute Mozal Legearekin duten paralelismoetan oinarrituta: herritarren parte-hartze eza eta ikuspegi murriztaile, errepresiboa eta debekuzalea.