argia.eus
INPRIMATU
6.355 milioi euroko aurrekontua lantzen ari da Nafarroako Gobernua
  • Nafarroako Gobernuak asteazken honetan onartu du 2024ko Nafarroako Aurrekontu Orokorren aurreproiektua: 6.355 milioi euro. Horietatik 520 milioi finantza gastuetara bideratuko dira (%8,18). Orain arteko aurrekontu handienak dira.

Xabier Letona Biteri @xletona 2024ko urtarrilaren 11
Osasun Departamenduak hartzen du aurrekontuaren zatirik handiena (%25a). (Argazkia: Osasunbidea).

Iazkoa aurrekontua baino %9,2 handiagoa da aurtengoa, eta “hori ez da erraza” Nafarroako Gobernuko Ekonomia eta Ogasun kontseilari José Luis Arastiren esanetan, batez ere “bizi dugun testuinguru orokorra oso aldakorra delako”. Foru gobernuaren lehentasuna arlo soziala dela azpimarratu du Arastik, eta horregatik gastu osoaren %51,4 osasuna, hezkuntza eta eskubide sozialetara joango dela.

Ondorengo lerroetan aurrekontuen banaketa zehazten da, gastu handiena duten departamentuetatik txikienera ordenatuta.

Osasun Departamentua

1.465 milioi euro aurreikusten dira, aurrekontuaren %25,12, eta iaz baino ia %10 gehiago. Itxaron zerrenda, ikerketa, berrikuntza eta inbertsio estrategikoak lehenetsiko dira.

Ekonomia eta Ogasuneko Departamentua

1.011 milioi euro (%15,9). Horietatik 837 milioi euro doaz Estatuarekiko Hitzarmenera, Madrilek bideratzen dituen eskumenengatik Nafarroak ordaintzen duen diru kopurua, hala nola Espainiako Armada eta Polizia eta Guardia Zibila. Zenbat doikuntza tartean, aurten Hitzarmenera joango den dirua 702 milioitan geratuko dela aurreikusten da.

Hezkuntza Departamentua

884 milioi euro, aurrekontuaren %15,2 eta iaz baino 47 milioi gehiago (%5,7). 555 milioi pertsonal gastua da eta 10,6 milioi euro bideratuko dira haur eskoletako lan hitzarmenak hobetzera.

Eskubide Sozialak, Ekonomia Soziala eta Enplegua Departamentua

647 milioi euro (%11,10), iaz baino 5,1 milioi euro gehiago. Menpekotasunak hartzen du diru gehien, 240 milioi euro, eta ondoren ezgaitasunetara eta buruko gaitzetara bideratuko dira kopururik handienak.

Lurralde Kohesioko Departamentua

637 milioi euro (aurrekontuaren %10,9) eta iaz baino %8 gehiago. Gobernutik azpimarratu dute lekuan lekuko lana lehenetsi nahi dutela, udaletako begirada indartuta, eta horretarako izango dute 314,8 milioi euro. Pirinioetako Plana eta erronka demografikoa ere lehen lerroetan egongo dira.

20,6 milioi bideratuko dira aurten hasiko diren Belate eta Almandozeko tuneletara, eta N-121-A errepidearen 3. zatia ere lantzen jarraituko da. AHTri eta Volkswageni begira dagoen Landaben eta Arazuri-Orkoien arteko trenbidea ere bideratuko da, baina ez dute zehaztu zein diru kopururekin. Hiri garraioa laguntzeko 17,9 milioi euro bideratuko dira, eta bizikleten bidegorrietara 2 milioi euro (iaz bat).

Barnea, Funtzio Publikoa eta Justizia Departamentua

422 milioi euro (aurrekontuaren %7,25) eta iaz baino %10,5 gehiago. Foruzaingora 88,55 milioi euro bideratuko dira (iaz baino %23,88 gehiago) eta Tafallako su-hiltzaileen parke berrirako 5,9 milioi euro.

Unibertsitate, Berrikuntza eta Eraldaketa Digitaleko Departamentua

195 milioi euro (%3,34). Horietatik 102 milioi Nafarroako Unibertsitate Publikora bideratuko da eta 3,6 milioi unibertsitateko beketara. 48 milioi eraldaketa digitalera joango dira.

Ondorengo departamentuek diru kopuru txikiagoak jasotzen dituzte. Industria eta Enpresen Trantsizio Ekologiko Digitala: 101 milioi euro (aurrekontuaren 1,74). Kultura, Kirola eta Turismo Departamentua: 92 milioi euro (%1,58). Lehendakaritza eta Berdintasun Departamentua: 31 milioi euro (% 0,53). Oroimena, Bizikidetza, Kanpo Ekintza eta Euskara Departamentua: 23,7 milioi euro (%0,21).

Honako erakundeek ere aurrekontu orokorretatik elikatzen dira: Nafarroako Legebiltzarra (21 milioi euro), Nafarroako Kontseilua (484.560 euro) eta Praktika Onen eta Ustelkeriaren aurkako Bulegoa (875.022).

32,3 milioi utziko dira sor daitezkeen bestelako gastuetarako. Ohikoan hortik elikatzen dira legebiltzarreko eztabaida epean aurrekontuei egiten zaizkien zuzenketak. Azken legealdian, EH Bilduk ahalbidetu zuen aurrekontuak aurrera ateratzea, eta aurtengorako ere jarrera berdinean dagoela adierazi du.