1917ko iraultza sozialista gogoratzeko batzordea sortu dute
Errusian duela mende bat izandako gertaerak gogoratu eta aldarrikatzeko ekimena aurkeztuko dute martxoaren 25ean Barakaldon. Antolatzaileen esanetan iraultza hura "funtsezko erreferentea" izan zen.
XX. mendean eta gaur egun oraindik eragin nabarmena duen gertaera historiko baten mendeurrena gogoratzeko urtea da honakoa: 1917an Errusian izandako iraultza sozialista. Munduko txoko askotan ari dira zeregin horretan eta Euskal Herrian K17 batzordea sortu dute horretarako, Berreskuratu 17a! lelopean.
Ekimenaren sustatzaileek azaldu dutenez batzorde "anitza eta irekia" da eta gertaera haietatik irakaspenak ateratzea eta oraindik ere "eraldaketa sozialerako" baliagarria ote den hausnartzea izango dute helburu, besteak beste. Hainbat galdera iradokitzaile plazaratuz antolatzaileek nabarmendu dute gertaera horiek ezinbesteko izan zirela "langile eta herri zapalduen askatasunerako".
Martxoaren 25ean egingo dute aurkezpen ofiziala, Barakaldoko Herriko plazan, eguerdiko 12:00etan. Antolatzaileek gaian interesa duen orori eskatu diote aurkezpenera azaldu, parte hartu eta ekarpenak egiteko, hemendik aurrerako egitaraua osatzen joateko.
Hilabete honetako LARRUN, 1917ko errusiar iraultzaz
ARGIAk argitaratzen duen Larrun pentsamendu aldizkariaren azken alean, hain justu, 1917-2017 mendeurrena landu dugu. Iraultza aurreko giroa azaltzen duen kronikaz gain, Josep Fontana historialariak gertaera horien inguruan Bartzelonan emandako hitzaldi esanguratsu bat ekarri dugu gurera, XX. mende osoan eta gaur egun duen eragina aztertu aldera.
Arrazoi pedagogiko edo metodologikoengatik, historialariok joera dugu iraganeko aldi historikoak zatikatzeko eta epetan banatzeko. Badira den-denok ezagutzen ditugun aro tradizionalak (Historiaurrea, Antzinaroa, Erdia Aroa, Aro Modernoa eta Garaikidea); baina baita horien... [+]
Euskaltzale eta militante gasteiztarra abenduaren 30ean hil da. Gontzal Fontaneda Orille (1943-2024) 1960ko hamarkadan euskarak Gasteizen egin zuen bidearen lekuko eta bidelagun izan zen. 15 urterekin hasi zen euskara ikasten. Euskara ikasteko metodo bat asmatu zuen eta euskara... [+]
Elkarte memorialistek kritikatu egin dute Iruñeko Udalak Erorien Monumentua eraisteari uko egiteko hartutako erabakia. Memoria Demokratikoaren Legea “oker interpretatzea” egotzi diote Joseba Asiron alkateari, eta mobilizazio batera deitu dute urtarrilaren... [+]
Kopenhage, 1974ko abenduaren 18a. Eguerdiko hamabietan ferry bat iritsi zen portura eta bertatik 100 Santa Klaus inguruz osatutako taldea lehorreratu zen. Antzara erraldoi bat zeramaten haiekin. Asmoa “Troiako antzara” moduko bat egitea zen, eta, hirira iristean,... [+]
Tennessee (AEB), 1820. Nathan Green esklaboa jaio zen, Uncle Nearest edo Osaba Nearest ezizenez ezaguna. Ez dakigu zehazki zein egunetan jaio zen eta, oro har, hari buruzko oso datu gutxi dauzkagu 1863. urtea arte, orduan lortu baitzuen emantzipazioa. Dakiguna da 1850eko... [+]
Centre Tricontinental erakundeak kongoarren erresistentzia historikoa deskribatu du The Congolese Fight for Their Own Wealth (Kongoko herriak bere aberastasunaren alde borrokan dihardu) dosierrean (2024ko uztaila, 77. zk). Kolonialismo garaian, Belgikako Force Publique-k... [+]
Balio digu ilunabarrarekin azken erretratu hori ateratzeko. Edo istant batean ordaintzeko barrako zerbitzariari eskatu berri diogun marianitoa. Eta ze arraio, Levi’sak imitatu nahi dituzten praken atzealdeko poltsikoan ezin hobeto datoz. Horretarako ere balio du... [+]
"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]
XV. mende bukaeran edo XVI. mende hastapenean Belauntzako Katalina atxilotu, preso sartu, torturatu, guziaz desjabetu eta erbesteratu egin zuten, Oiartzungo Maritxurekin “haragizko harremanak” ukateagatik. 500 urtez isilean eta artxiboetan galdurik egondako... [+]
New York, 1960. Nazio Batuen Erakundeko bilkura batean Nigeriako kanpo ministro eta NBEko enbaxadore Jaja Wachukuk lo hartu zuen. Nigeriak independentzia lortu berri zuen urriaren lehenean. Beraz, Wachuku NBEko Nigeriako lehen ordezkaria zen eta kargua hartu berri... [+]
Gaurko egunez, duela 50 urte, Euskal Herriko langile mugimenduak bere historiako kapitulu garrantzitsua idatzi zuen. Hegoaldean 200.000 langilek greba orokorra egin zuten erregimen frankistaren aurka. Mobilizazio hark argi utzi zuen Euskal Herriko mugimendu antifrankista... [+]